Okablowanie strukturalne to system uniwersalnego okablowania telekomunikacyjnego przewidziany do szerokiej gamy zastosowań. Umożliwia tworzenie sieci komputerowych, dołączanie telefonów i innych urządzeń pracujących w standardzie IP, zapewnia transfer sygnałów TV i sterowania.
System okablowania strukturalnego to produkt złożony z wielu komponentów (kabli, elementów połączeniowych, elementów dopasowujących i innych) spełniających wymagania określonych norm, służących do budowy pasywnej infrastruktury kablowej niezależnej od specyficznych zastosowań.
W serii norm PN EN 50173 określono wykaz struktur i konfiguracji podsystemów okablowania strukturalnego kampusowego, szkieletowego i poziomego stosowanego w różnych typach zabudowań. Określono wymagania stawiane kanałom, łączom i elementom oraz przedstawiono wzorcowe realizacje okablowania szkieletowego i poziomego, wspomagające wymagania stawiane przez różne środowiska instalacyjne:
Podczas instalacji i projektowania systemu strukturalnego, jak również podczas jego sprawdzania obowiązują poniższe standardy:
Topologia budowy systemów okablowania strukturalnego |
Istnieją trzy normy dotyczące okablowania strukturalnego. Są to: amerykańska norma TIA/EIA 568, europejska norma EN 50173 (przetłumaczona na język polski) oraz międzynarodowa norma ISO/IEC 11801. Normy międzynarodowa i europejska zawierają podobną treść, różniącą się w pewnym stopniu od normy amerykańskiej. Różnica dotyczy klas i kategorii elementów.
Kategoria jest pojęciem dotyczącym pojedynczego elementu opisującym metody i wartości wykorzystywane podczas jego sprawdzania. Element może być testowany zawsze w danej kategorii. Grupa elementów określonej kategorii tworzy pewien system zdefiniowany zgodnie z klasą, która określana jest poprzez element najniższej kategorii.
Kategoria | Klasa | Pasmo MHz |
Gniazdo / wtyk | Norma | ||
---|---|---|---|---|---|---|
EN 50173 | ISO/IEC 11801 | TIA/EIA 568 | ||||
5 | D | 100 | RJ45 | √ | √ | √ |
5e | - | 100 | - | - | ||
6 | E | 250 | √ | √ | √ | |
6A | EA | 500 | √ | √ | - | |
6A | - | 500 | - | - | √ | |
7 | F | 600 |
GG45, ARJ45, TERA |
√ | √ | - |
7A | FA | 1000 | √ | √ | - | |
8 | - | 2000 | RJ45 | - | - | |
8.1 | Clas I | 2000 | RJ45 | √ | √ | - |
8.2 | Clas II | 2000 | GG45 TERA |
√ | √ | - |
Aplikacje sieci Ethernet definiowane w normie EN 50173-1 dla poszczególnych klas zestawiono w tabeli poniżej.
Klasa | Prędkość | Opis | Protokół | Aplikacja |
---|---|---|---|---|
D | 100 Mbit/s | Protokoły z dużą szybkością bitową, Fast Ethernet | IEEE 802.3u | CSMA/CS 100 BASE-TX |
1 Gbit/s | Protokoły z dużą szybkością bitową, Gigabit Ethernet | IEEE 802.3ab | CSMA/CS 1000 BASE-T | |
EA | 10 Gbit/s | Protokoły z bardzo dużą szybkością bitową, Gigabit Ethernet | IEEE 802.3an | 10GBASE-T |
F | 10 Gbit/s | Protokoły przyszłościowe, 10GBASE-T, transmisja wideo wysokiej jakości, współdzielenie aplikacyjne kabla (3 - play) | IEEE 802.3an | 10GBASE-T |
FA | 10 Gbit/s | Protokoły przyszłościowe, 10GBASE-T, pełne pasmo CATV (862 Mhz), współdzielenie aplikacyjne kabla (3 - play) | IEEE 802.3an | 10GBASE-T |
I i II | 40 Gbit/s | Technologia umożliwia obsługę transmisji danych do 40 Gb/s za pomocą okablowania miedzianego skrętkowego | IEEE 802.3bq | 25GBASE-T 40GBASE-T |
Zgodnie z normą EN 50174-2 pomiędzy kablami teletechnicznymi, a kablami elektrycznymi, jak również pomiędzy kablami teletechnicznymi, a źródłami zakłóceń powinna być zachowana odległość, zależna od typu instalacji oraz użytej przegrody separacyjnej. Powyższa norma opisuje metody wyznaczania wymaganych odległości oraz zawiera wytyczne dotyczące materiału stosowanej przegrody separacyjnej.
Odległości kabli logicznych od źródeł zakłóceń elektromagnetycznych:
Urządzenie generujące zakłócenie | Odległość od okablowania | Klasyfikacja „E” |
---|---|---|
Przekaźnik stycznikowy | < 0,5 m | E2 |
> 0,5 m | E1 | |
Nadajnik (<1W) | < 0,5 m | od E2 do E3 |
0,5 < 3 m | od E1 do E2 | |
> 3 m | E1 | |
Nadajnik (od 1W do 3W) | < 0,5 m | E3 |
0,5 < 3 m | od E2 do E3 | |
> 3 m | E1 | |
Nadajnik (Radio TV, stacja bazowa telefonii komórkowej) |
< 1 km | E3 |
Nadajnik dużej mocy | < 3 m | E3 |
> 3 m | E1 | |
Nastawniki motorów | < 0,5 m | E3 |
0,5 < 3 m | E2 | |
> 3 m | E1 | |
Nagrzewanie indukcyjne < 8 MW | < 0,5 m | E3 |
0,5 < 3 m | E2 | |
> 3 m | E1 | |
Nagrzewanie oporowe | < 0,5 m | E2 |
> 0,5 m | E1 | |
Światła fluorescencyjne < 1m | < 0,5 m | E2 |
> 0,5 m | E1 | |
Termostatyczne wyłączniki od 110 V do 230 V |
< 0,5 m | od E2 do E3 |
> 0,5 m | E1 |
Minimalne odległości pomiędzy okablowaniem zasilającym i logicznym w zależności od typu kabli oraz materiału separatora:
Typ instalacji | Odległości | ||
---|---|---|---|
Bez i z niemetalową przegrodą separacyjną | Przegroda separacyjna z aluminium | Przegroda separacyjna ze stali | |
Nieekranowany kabel zasilający |
200 mm | 100 mm | 50 mm |
Nieekranowany kabel transmisyjny |
|||
Nieekranowany kabel zasilający |
50 mm | 20 mm | 5 mm |
Ekranowany kabel transmisyjny |
|||
Ekranowany kabel zasilający |
30 mm | 10 mm | 2 mm |
Nieekranowany kabel transmisyjny |
|||
Ekranowany kabel zasilający |
0 mm | 0 mm | 0 mm |
Ekranowany kabel transmisyjny |
Aby zredukować wpływ zakłóceń generowanych przez kable elektryczne dla okablowania poziomego mają zastosowanie poniższe wskazówki zawarte w normie PN-EN 50174-2:
Separacja nie jest wymagana, jeśli spełnione są wszystkie poniższe wymagania:
Do badań certyfikacyjnych wykorzystuje się następujące metody pomiarowe:
AWG to znormalizowany system miar stosowany w Stanach Zjednoczonych, określający pole przekroju kabla.
Numer AWG | Przekrój mm² | Budowa żyły | Zastosowanie kabla |
---|---|---|---|
AWG 27/7 | 0,110 | 7-drutowa | Kabel typu lina |
AWG 26/7 | 0,140 | 7-drutowa | Kabel typu lina |
AWG 24/1 | 0,203 | drut lity | Kabel instalacyjny |
AWG 23/1 | 0,259 | drut lity | Kabel instalacyjny |
AWG 22/1 | 0,322 | drut lity | Kabel instalacyjny |